Geachte klant...

Ik heb trouwe vrienden. Vrijwel dagelijks krijg ik een mailtje van ABN AMRO, met als aanhef: “Geachte klant”. Dat voelt goed; ik hecht aan een zekere achting en distinctie in de omgang.

De inhoud van het bericht heeft altijd een gelijke vorm. De afdeling Klantenservice maakt zich zorgen over spam, phishing en internetfraude, en wil mij behoeden voor het kwaad. Toppers zijn het, naast Heren. Ik ontwaar maatschappelijke betrokkenheid, klantfocus, ambachtelijke passie, en nietsontziende wegcijfering van hun eigen klein belang voor mijn particuliere noden.

Er wordt gerept dat de er momenteel technische werkzaamheden plaatsvinden om de nieuwste beveiligingssoftware te installeren. En mijn account zal geblokkeerd raken als ik geen actie onderneem. Tja, die hinderlijke IT-ers weer, die met hun kromme bits de schone werken van briljante marketeers en serviele klantendienaars bezoedelen. Maar goed, even door de zure appel heen bijten, en aanstonds zullen de poorten van het paradijs openzwaaien. Een simpele klik op de meegeleverde link, en het inloggen op een zekere pagina zal deze geachte klant verlossen van alle zorgen en wat dies meer zij.

Er lonken veel charlatans naar de goedvertrouwende medemens, via dubieuze mailtjes van twijfelachtige aard. De kans om daaraan in de praktijk ten prooi te vallen was tot voor kort voorbehouden aan gedrogeerde dyslectici en argeloze nieuwkomers die een wandelingetje op de digitale snelweg maakten. “Uw creditcard is opgeschort omdat we een probleem op uw account.” vergoogletaalt een mail namens “Verified by VISA”. Bijna ingetuind. Maar niet helemaal.

Aanvankelijk steken de scriptkiddies meer moeite in het idee dan de aankleding. De mails lijken op het belabberde gekladder van een kleuter die bankovervallertje speelt en met een ernstig gezicht het bierviltje met zijn eisenpakket door het loket schuift. Het losgeld dient voldaan te worden in snoepjes. Maar ook eencellige organismen hebben een lerend vermogen. De binaire straatrovers adapteren de lingo van hun gastheer, de bank, als digitale mimicry. Ze kopiëren de platitudes en sussende taal die alle banken gebruiken, en die daarom naast allergiebultjes ook des te meer wantrouwen opwekken.

Ze assimileren als Borg, en weerstand is zinloos. Ze hullen zich in de huid van de schaapachtige banken, die jaarlijks honderden miljoenen (soepeltjes doorberekend aan hun eigen klanten) kwijtraken aan echte criminele virtuele krakers. Het antwoord van de banken is nog meer gratuit en wollig taalgebruik, dat gaandeweg als vulling wordt hergebruikt in de vismailtjes. We hechten aan uw veiligheid (en nog meer aan uw saldo). Geef nooit uw wachtwoord af (nee, typ het zelf maar even in op deze link, dan hoeft onze Westoekraïense hacker of onze backoffice geen echte mensen aan de lijn te krijgen).

Elke dag worden de mailtjes echter. En met de dag weet ik het zekerder. De vermindering van stijlbreuken, de optelling van oprechte intenties, de vermenigvuldiging van goede smaak en omgangsvormen. Dit kan geen oplichting zijn. Ze zijn het echt. Na al die honderden mailtjes, en alle zoete aandrang tot hun geachte klant ben ik bijna overtuigd. Ik zou de inloggegevens tot mijn rekening willen intypen. Alleen één dingetje nog. Ik ben geen klant bij ABN AMRO. Tja.