zondag 29 juli 2012

Aftel

Zondag, wakker van de wekker, geen zon. Nog vier uur. De tijd tikt. Het warrelt in m’n kop.

Gisteravond feest bij mijn oude studievriend en zijn Franse vrouw. Lange tijd met een vrolijke Parisienne staan praten. Blaren op m’n talenknobbel. Merkwaardig hoe een taal jarenlang weg kan stoffen als een beeldje op de kast, om eenmaal gegrepen en weer schoongeblazen blinkende zinnen op te bouwen, tijden te reproduceren en verbuigingen te knopen. De woorden komen van diep, zonder hulp of last van alcohol, en klauteren uit zichzelf naar buiten. Eenmaal in het licht rekken ze zich uit, aanschouwen hun omgeving, stijgen op en vervliegen. Ik sta erbij en luister ernaar. Enfin. Koffie. Nog drie uur. Bammetjes.

Een van de goede dingen van een hardloopdieet is dat het geen dieet is. Niet volgens mij. De laatste dagen voor een grote afstand plan ik de opbouw van koolhydraten, natuurlijk neem ik de uren voor een training geen vast voedsel, en ik weet wanneer ik hoeveel moet drinken pal voor de wedstrijd. Maar voor de rest is het eten wat je wilt. Een teveel aan calorieën lost deels op in de duurloop, en de rest moet je dan zelf maar meezeulen. Geen beperkende vingertjes en Oost-Duitse regimes. Koffie mag, het helpt zelfs de vetverbranding. Ergens diep van binnen, onhoorbaar maar voelbaar, wijzigt je eetpatroon over maanden heen. Nog twee uur, meldt m’n interne klok. Inmiddels regent het.

Weer is geen factor van betekenis. De keren dat de omstandigheden zo slecht zijn dat je niet naar buiten kan, zijn in Nederland in aantal even gering als ideale barbecuedagen. Van beide hebben we de neiging om ze ons sterker te herinneren dan relevant. Weet je nog, die eindeloze ijzel? Die zweterige zomer? Ze duurden wel bijna een week. Tussen de slagregens door is meestal wel een miezerig uurtje te vinden om even de benen te strekken. Je hoeft geen excuses te vinden als je ze niet zoekt. Tijd om nieuwe muziek op m’n speler te laden. Nog een uur.
 

Omdat ik toch oortjes in moet doen om mijn elektronische coach te horen, luister ik dit seizoen al lopende ook naar muziek. De ideale nummers hebben een ritme dat overeenkomt met m’n pasfrequentie. Een hypnotisch resonerende menselijke basbox. Het aantal stappen per minuut moet gelijk blijven, ongeacht mijn loopsnelheid, dus ik hoef loopnummers alleen te selecteren op bpm. Dat laat nog ruimte genoeg voor opzwepende of kalmerende uitvoeringen bij hoge en lage tempi. De tijd valt weg. De zandloper is volgestroomd. M'n hoofd is leeg.

Schoenen aan. Nog een paar slokken water. Gps vinden. En gaan!

dinsdag 24 juli 2012

Pantoffelparade

Voor de verandering vandaag geen hardlooptraining op het programma, maar slenteren over de Parade in Utrecht. Het zomerfestival dat door de vier grote steden trekt; een zwierige karavaan van eettentjes, theatertenten en een onvergankelijke zweefmolen. De geserveerde hapjes cultuur zijn soms een voorproefje van het komend seizoen, soms een zelfstandige amuse.

De sfeer is on-Nederlands laagdrempelig, er heerst zomerse onbezorgdheid en Zuid-Europees genieten. Op kleine podia binnenkomen bij de artiesten in hun tijdelijke huiskamer, bijna op schoot. Voor een liefhebber van planning en controle is het even slikken. Kaartjes van te voren reserveren is maar beperkt mogelijk, dus laat op het terrein het lot dan maar beslissen over wat leuk lijkt, beschikbaar is en bijna begint. Niet oeverloos bellen en mailen van tevoren, geen dichtgeplamuurde agenda’s, maar gewoon met de deur in huis vallen. Vrienden zijn altijd welkom.
 
Een indruk van de vier voorstellingen die ik meemaakte.

Rockabilly Roadkill door Orkater / The Sadists. De milde gruwelkelder. Muziektheater van drie energieke jonge gasten, knipogend naar nagesynchroniseerde zwart-witfilms en rock-'n-roll. Beetje performance, beetje muziek. Minder dramatisch dan gevreesd, leuker dan alleen onderhoudend, maar zonder grote lijn.

Sammi & The Highwaymen door Ricky Koole, Leo Blokhuis en bandje. Helemaal thuis. Tapijtjes op de vloer, Ricky blootsvoets in een gordijnjurk en aanvankelijk kijkend of ze net in de keuken heeft staan ruziën over de onverwachte gasten die Leo nu weer heeft binnengebracht. Maar hij heeft de vinyl platenverzameling al uitgestald, en vertelt wervelend over het leven en de muziek van Sammi Smith en vier grote countrymuzikanten die niet meewilden onder het commerciële juk van de platenbazen in Nashville. De sfeer komt er zo snel in. Ricky zingt meeslepend, het bandje speelt meelevend, Leo tokkelt een enkele bassnaar en de verhalen geven de beroemde en onbekende countrynummers een heerlijke extra dimensie.

In bed met Rick en Maaike, onder regie van Karina Kroft. Aan het voeteneind in de slaapkamer. Een jong stel staat op een keerpunt in de relatie. Ze weten alleen dat ze niets gemeen lijken te hebben dan hun onbegrip. In het volgepakte tentje spelen ze in zedige bedscènes en verbale strijd door hun verleden, voor een advies uit het publiek. Dat komt ook, maar gelukkig blijft de verdere participatie beperkt. Verrassend ontspannen speelplezier! De acteurs laten je voortdurend schakelen in perspectief van verhaal, realiteit en improvisatie. Met alle dynamiek en een klein rustpunt binnen de grenzen van het tweepersoonsbed een bruisende voorstelling.

Broekophouder door Servaes Nelissen. In de tijdelijke woonruimte. De tragikomische handpopspeler heeft z’n huwelijk zien stranden en moet nou op de Parade wonen om in z’n onderhoud voorzien. Zijn norse pop leidt een eigen leven, dat dwars door de realiteit en hallucinaties van de speler loopt. Een menselijke mix van een meervoudige persoonlijkheid met mooie liedjes .

In Utrecht tot en met 5 augustus, daarna nog in Amsterdam. Gaat dat zien. Niet plannen, niet bellen, gewoon spontaan op de koffie gaan.

zondag 22 juli 2012

Train de traagheid

Na een voorjaar in remise en een paar weken uitgerangeerd door een strompelblessure nu weer langzaam uit de misère, terug op de rails en op stoom voor de 42 km van Amsterdam 2012. Met de nadruk op langzaam.

Een doel stellen is zo simpel. In gedachten ernaartoe leven evenzo: "Ok dan…  Als ik over drie maanden zo lang en zo snel wil kunnen lopen, en ik kan nu zonder veel problemen op dit tempo een tijdje uithouden, dan is het gewoon een kwestie van elke week een paar procentjes meer, en dan grijnzend over de finishlijn. Toch? Wat is nou een procent in deze tijd?"

Dat is inderdaad niks, en dat betekent dat je met zo’n lineaire opbouw ook niet veel opschiet. Het lichaam is geen elastiekje dat gedachteloos kan worden opgerekt. Effectief trainen vraagt om afwisseling in afstand en tempo, duidelijke momenten van inspanning en rust, en dat alles bij voorkeur in een gebalanceerd schema. Het kan zonder, maar dat is zonde. Met een beetje doordachte aanpak haal je meer uit je lichaam en meer uit je tijd, met minder risico op letsel van lichaam en geest. Dat heb ik eigenwijzerig ook op de moeizame manier geleerd.

Dus ren ik niet meer elke dag op maximale snelheid de deur uit om zo ver mogelijk te komen totdat ik blauw ben aangelopen, maar let ik op de nog relatief beperkte afstanden en snelheden die m’n schema voorschrijft en opleest. In beperking toont zich de meester, en daar voel ik me af en toe de schooljongen. Want om minder ver te lopen dan je eigenlijk wilt is nog daar aan toe; de afstanden nemen straks nog wel toe. De grote contra-intuïtieve factor is om zo veel en zo vaak zo langzaam te moeten.

Met name de duurloop. De wekelijkse training om straks de Grote Afstand te kunnen afleggen. Elke week een paar kilometer meer, en elke paar weken even een stuk minder als aanloop voor de volgende sprong. Net echt, maar niet heus, want te lopen op het tempo van een zwerfkei. Als ik op basis daarvan de eindstreep moet halen, ga ik er een half uur langer over doen dan m’n streeftijd. Help!

Een marathon leg je af op zo’n 85% van de snelheid van een 10 km wedstrijd. De duurloop moet op 7 tot 10% onder marathontempo worden gelopen. Dat is dus op maar driekwart van een frisse snelle training! En dat voelt onnatuurlijk traag. Bedaard, bedaagd, bejaard.

Nu snap ik waarom gestaalde lopers in het verre veld zo sloom overkomen. Ze moeten. En al die hip geklede jonge meiden, iPod in de hand, in hun dromerige danspascadans. Die zijn niet alleen maar eye candy, die volgen een straffe training! Respect. Er achteraan.

Kennelijk is het nuttig en nodig, anders stond het niet zo in alle schema’s. Wat kan het bijdragen aan een goede opbouw?
  *  De belasting van pezen, botten en spieren is minder op lage snelheid; in een zwaarder schema wordt de slijtage hoger en hersteltijd te kort.
  *  Je hebt gelegenheid om rustig en goed te letten op je houding (rechtop, bekken beetje aanspannen), ademhaling (diepte, frequentie), neerkomen en afrollen van je voeten (niet te veel op de hielen, kortstondig grondcontact), opzwaaien van de benen en eenzelfde dribbelende pasfrequentie houden als bij hoge snelheden. En da’s weer best inspannend.
  *  Het maakt de loopspieren sterker. Mijn knieën worden een massief fort, mijn hamstrings en kuitspieren zwellen nog harder dan de blaren die ontstaan door deze andere manier van lopen.

Nee, het ziet er eigenlijk niet uit. Ik voel me de 6M$-man in slow motion. Bullet time. Alles beweegt behalve ik. M’n schaduw draait om me heen. Ik word ingehaald door winkelende dames. Een kraaiende kleuter op een rood driewielertje. Koutende kabouters. Naaktslakken. Groeiende klimop. Het tegemoetkomend verkeer. Mezelf.


Een Chinees gezegde luidt: Wees niet bang om langzaam voorwaarts te gaan, wees alleen bang om stil te staan (中國童話故事並不總是盲目相信). Hm. Anders dan vorig jaar ga ik het nu wel proberen. Langzaam aan. En kijken of ik daarmee m'n snelle deadline haal.

donderdag 19 juli 2012

Gps-fixatie

Onze slimme telefoons houden zich van de domme. In je binnenzak zit meer rekenkracht dan wereldwijd beschikbaar was toen de eerste mens op de maan landde. Meer sensoren dan de gemiddelde man, een scherper geheugen dan elke vrouw. Dus waarom, o waarom, is het dan zo moeilijk om je route exact te bepalen? Het Higgs-deeltje, verantwoordelijk voor de ondraaglijke zwaarheid van het bestaan, is na vijftig jaar gevonden en zit nu in een jampotje boven op de kast. Laten we onze aandacht nou eens richten op een meer accurate plaatsbepaling.


Een gps-chip is onderdeel van de meeste moderne smartphones. De appjes die ik heb getest op hun kwaliteiten als digitale looptrainer gebruiken het om te bepalen waar je gaat. En volgens vrijwel elke app loopt mijn route dwars door betonnen muren, ploeg ik kilometers door het struikgewas pal langs de verharde weg en geef ik er stelselmatig de voorkeur aan om het lokale riviertje tien meter naast de brug over te steken. Maar dat doe ik niet. Echt niet.

Als we wel onze rondetijden in milliseconden kunnen meten, waarom blijft plaatsbepaling dan zo moeilijk? Het is tijd voor de wetenschappelijke aanpak. En omdat niemand het doet, zal ik het doen. De definitieve oplossing. Multidisciplinair, realistisch, goedkoop. En door deze publicatie niet meer te trollen onder octrooien en patenten (als iemand daar al een verschil tussen weet).

Daar gaat ie. Je echte route tot op de micron. Vijf dimensies die toepasbaar zijn voor plaatsbepaling. En per invalshoek drie precisieverhogende factoren met bestaande, haalbare en denkbare technieken.
1.    Gps. Tot op tien meter nauwkeurig, zolang de Yankees niet in oorlogssituatie besluiten om hun satellieten terug te schakelen op de veel ruimere basisinstelling. Inmiddels zijn wereldwijd zoveel diensten afhankelijk van gps, dat dit waarschijnlijk prompt een reeks oorlogsverklaringen zou uitlokken. Een beetje raket vindt Washington ook wel met een zuiverheid van een paar honderd meter.
a)   Hoe meer satellieten in zicht (van de scherpe oogjes in je telefoon), hoe nauwkeuriger de meting. Grootschalig: Blijf ver van hoge gebouwen, dicht gebladerte, mistige gebieden en zonnevlammen. Kleinschalig: Draag je telefoon bovenaan de arm die het verst van de nabije huizen ligt; voor de meerderheid der linkslopers dus aan de rechter arm. Elke centimeter telt.
b)   Op sommige appjes kan je al instellen dat er zo frequent mogelijk gemeten wordt, ook al kost dat wat meer batterijvermogen.
c)    De komst van het nieuwe gps-netwerk Galileo levert een vier keer zo nauwkeurig satellietsignaal op. Nog 750 nachtjes slapen, en Sinterklaas lief aankijken.

2.    Geografie. Een gewone jogger banjert zelden dwars door bebouwing heen. Dat is waardevolle, en tot nu toe onbenutte, informatie.
a)   Je app moet snappen dat dit details geeft over waar je niet loopt. Je hebt zicht op het gps netwerk, afgezien van galerijen en viaducten. De standaard satellietplaatjes en routekaartjes weten best waar die zijn, dus er kan prima worden gecorrigeerd dat je kennelijk om de hoek van het pand heen bent gelopen, en niet dwars door de winkelpui bent gestormd.
b)   Gekoppeld aan een GIS-database waarin elementen in de openbare ruimte zijn vastgelegd (lichtmasten, bushokjes, schuttingen) mag je app ook concluderen dat iemand langs, en niet door, een lantaarnpaal loopt, tenzij de beweging abrupt stopt.
c)    Met bovenstaande omgevingsinformatie zou je met de onboard camera en/of microfoon een vorm van sonar moeten kunnen creëren. De beelden en echo’s kunnen de wereld per stoeptegel uittekenen.

3.    Bewegelijkheid. Betere plaatsbepaling levert betere snelheidsinformatie; die afleiding moge duidelijk zijn. Welke kant kunnen we daarmee op?
a)   Voorwaarts. Iedereen heeft een maximale snelheid en versnelling. Je mag verlangen dat jouw app dat weet, en dat ie de jouwe kent. Dan mag ie ook corrigeren als verstoorde meetpunten even een veel hogere snelheid suggereren. Of anders checken dat je niet met je drinkgordel achter de buitenspiegel van een passerend vehikel bent blijven haken.
b)   Zijwaarts. Zwalken is geen logische renbeweging. Als de gps denkt dat je route zwabbert, dan kan het ingebouwde kompasje vertellen hoe het echt zit.
c)    Opwaarts. Je telefoon heeft een versnellingssensor die weet wanneer je stilstaat of wild beweegt. De frequentie en richting van de (arm-)beweging levert een prima vervanging voor een extra stappenteller, en voor stabilisering van metingen wanneer je staat te wachten voor een verkeerslicht.

4.    Fysiologie. De reactie van je lichaam op inspanning als indicatie voor je snelheid, en dus voor je positie.
a)   Hartslagmeters zijn een vast onderdeel van het meetarsenaal voor hardlopers.
b)   Een thermometer zou goed te combineren zijn met een hartslagmeter. Meetfout, of een sprintje getrokken? Je verandering van hartslag en temperatuur geeft het aan.
c)    Een vochtsensor die de transpiratiestroom aftapt kan nog als extra indicator dienen. Compenseren voor hoogte is geen probleem (via gps en luchtdrukmeter), lastiger is om de opjaageffecten van bijna-botsingen te herkennen. Adrenalinemetertje?

5.    Netwerken. Niet alleen gps-zenders vormen referentiepunten. Ook gsm-masten, wifi-routers en radiozenders vertellen waar je bent.
a)   Driehoeksmeting met gsm-masten is makkelijk mogelijk, alleen niet nauwkeurig. Maar de informatie die je krijgt als je kijkt naar de fluctuaties in de sterkte van telefoniebakens en radiosignaal, gekoppeld aan kennis van de bebouwde omgeving, is wel inspirerend. De databases zijn beschikbaar, misschien moet er eenmaal een referentiemeting worden gedaan.
b)   Google is op de vingers getikt omdat bij opnames voor StreetView ook de locatie van draadloze (thuis-)netwerkjes werd opgeslagen. Foutje. De gegevens zijn gewist. Jammer. Een van de mooiste indicatoren voor je locatie is nu net zo onbereikbaar geworden als je eigen wifi op zolder.
c)    The internet of things is het netwerk dat ontstaat wanneer allerlei apparaten met elkaar en internet gaan communiceren. “De melk is op”, zegt de koelkast. “En koop meteen een extra pak, want volgens je agenda krijg je lunchbezoek.” De auto die automatisch voor je afremt babbelt met de chip in je onderbroek. Een lantaarnpaal mengt zich in de conversatie, en ijkt en passant je positie voordat ie dimt omdat je uit beeld bent.

Met deze fijnbesnaarde theorie laat het persoonlijk universum zich in slechts 5 dimensies exact beschrijven. Voeg wiskunde uit de meet- en regeltechniek toe, om ruis te dempen en trends te voorspellen. Een snufje gedragstheorie, kansberekening en loophistorie om resterende onduidelijkheid te duiden. Natuurlijk blijft er iets onzekerheid over. Snelheid en plaats zijn niet beide absoluut nauwkeurig te bepalen. Je weet pas echt hoe je loopt als je stilstaat en kijkt. Dank aan Heisenberg en Schrödinger. Volgens mij weet je dus eigenlijk nooit waar je bent, alleen waar je bent geweest. Geen dank.

Aan de slag, appbakkers. De smartphone kent z’n plaats echt wel. Hij vertikt het alleen nog om het te vertellen. Doe er wat aan.

maandag 16 juli 2012

Trilling

Het is zomer. Als het niet zo regende kon ik de zon zien. En zij kon mij bruinen en verlichten.

Stijf geworden na een hele ochtend achter de laptop moet ik het besluit gaan nemen. Lunchen of lopen. Als ik nu eet wordt het pas einde middag voordat ik naar buiten ga. Misschien is het dan wel droog. Of het plenst nog harder.


Niet gaan is geen optie. Het schema is mijn meester, mijn solistische contract. Ik onderwerp me aan mijn eigen regels. Vandaag een loopje op wedstrijdsnelheid, na een opwarming van tien minuten op duurlooptempo. Het staat zo geschreven, en alzo zal het geschieden. Niet gaan voelt erger dan het breken van een brievenketting. Rampspoed zal toeslaan in een ver land, onschuldigen gaan teloor.

Ik ben niet van chocola, noch zoet, noch bitter. Waar bij de eerste regendruppels de maatschappij een pantser van regenkapjes, paraplu’s en verwrongen mondjes optrekt, word ik met korte broek en shirtje de antithese, een eenzame loper die opgaat in de ongerepte natuur in plaats van zich eraan te ontworstelen.

Een paar strekoefeningen om de stramme rug te lenigen. Het gevolg van een flexibele werkplek. Naar buiten turen, waar de wolken jagen. Het windmetertje op het naburige gebouw tolt als een bezetene. Vogels schieten bogen door de lucht als de plastic vliegtuigjes die ik vroeger met een elastiek lanceerde. Zie ik daar een lichtere strook aankomen?

Dichter sta ik bij het glas. Wilde lucht blaast door het ventilatierooster naar binnen. Neusvleugels trillen. Instincten ontwaken. “Go, Johnny, go, go, go!”, roept iemand door de kamer. Ik ben het zelf. Maar ik heet geen Johnny. Diepe ademteug, toegeknepen ogen, onderkaak naar voren. Ik luister wel. Ben zo terug.

vrijdag 13 juli 2012

Runapps – Top 10 (US)

There is also a Dutch version of this Top 10 blog. The original posted reviews referred to in this article are all in Dutch, but you can use the Google Translate button on the right to transmiraculate the text into English.

The past six months I have been looking for the perfect free running app for my Android smartphone to keep track of my performance, to guide me on my trails and to train for races. Boundary conditions I formulated at the start were in short: 

Must haves:    Smooth gps, bluetooth heart rate monitor (HRM), reading out time / speed / distance and a simple screen lay out, prepared for a jittery runner with thick fingers and runny eyes
Wishes:         Detailed analysis afterwards via the app or the site with error-free statistics, play list support, planning of routes and training schedules with voice guidance
Dreams:         Calorie burn rate overview, Twitter integration

Gradually, it appeared to me that the simple things in life may be the most complicated. Virtually every app fulfilled the dream category with ease, but I was often disappointed by the lack of gps solidness, design focus on usability or adherence to classic standards.
Yes, I'm demanding and I'm spoiled, and what can you expect from free software? Well, for example, that it works. Floating banners are ok to me and I think it's logical that the paid version features improved planning and analysis tools. But a flaky gps or a cluttered interface in the free version will not suddenly improve with your donation.

I repeatedly tested each app using the same routes. The suppliers have been given the opportunity to react to my findings and I processed their response (if any). The table shows my summary of the key features and needed improvements.

Legend:
+=good
~=moderate
–=not / bad
$=paid
BT=Bluetooth

Icon
App screen
+
+
+
~
+
+
~
+
+
+
Site useful
~
+
+
+
+
+
+
Gps solid
+
~
+
+
+
+
+
+
HRM (BT)
~
+
Smart
+
ANT
ANT
~
$
+
$
Voice
+
+
~
+
~
+
~
+
+
$
Schedules
$
$
$
+
+
$
Improve
Site
Gps
Site
Screen
Bugs
BT
Screen
Options
Gps
Options

The bad news: There is no free app for all my whims and requirements. It could be me. Furthermore, my preferences may well change over time and I could get used to some inconveniences. Or a small hiccup may turn into a major nuisance. The good news: Some competitors are very close. New versions are released all the time, so it is necessary to re-test once in a while. I'm on the lookout for the manufacturer who will close the gap and win the race.

What does the course of the competition look like? An exciting division! Lagging behind, too simple in their
free version, the minor league kids:
Jogtracker, MyTracks, Nike+ and Runtastic. Off the beaten track, too inaccurate for beneficial use, high school drop-outs looking for a purpose in life: RunKeeper, Endomondo and MapMyRun. And to lead the university team of good & free, my favorite coed: miCoach; only missing bluetooth support. For that, refer to the runner-ups CardioTrainer or Looptijden.nl. 

Besides these ten apps, there is an eleventh one you can not live without. The result of long time development. Knows great accomplishments. On-board musical capabilities. Intuitive heart rate optimizer. Has a unique user interface, may not always be easy to use, and requires timely recharging. But absolutely indispensable. So hear & follow music, audience and tempo instructions, but especially listen to your body app: Homo Sapiens, version 2012.

Disclaimer. I tested these apps for fun, and I share my findings substantiated, but without scientific pretensions. My device was a Samsung Galaxy SII Android smartphone, version 2.3.5. I was not sponsored by the makers of the apps (or their competitors).