Zevenheuvelenloop 2012 – Achter de oren

Voor wie de afgelopen tijd in een cocon geleefd heeft: het is november. De regen slaat tegen de ramen. Duisternis vult de kamer, en wil niet wijken achter de gordijnen. Welke reden kan een mens hebben om op zondag zo vroeg wakker te zijn? Geen weekenddienst, geen trampelende kindervoetjes. O ja, Zevenheuvelenloop vandaag. Eruit!

Vijf jaar geleden begon ik met hardlopen, bij het aanbreken van mijn eigen herfst. Seizoenen laten zich niet veranderen, maar wel de beleving ervan. Door aankleding; met het vernieuwen van de garderobe, afzetten van een bril en het omarmen van jeugdige accessoires. Voor velen onzichtbaar, maar zeker merkbaar. En door inkleding; door veel te gaan sporten, losser te worden in spieren en gedrag, en m'n innerlijk meer naar buiten te laten. Je verandert niet de realiteit, maar je verandert in realiteit. Hardlopen geeft me structuur en doelen, en scherpt lichaam en geest.

Dat brengt vandaag een jubileum: mijn vijfde Zevenheuvelenloop, de enige wedstrijd die ik tot nu toe elk jaar heb gelopen. Tadadada! Reden genoeg om blij te zijn, ongeacht de druppels, ongeacht de grauwe lucht. De uitdaging is niet zo groot meer, de spanning is minder, maar de ambitie om goed te lopen is er altijd. Vaak is snel goed. Altijd is meedoen goed, en alles op alles zetten.

Geen zonovergoten folliage in de bossen van Nijmegen deze keer, maar druipend kletsgebladerte. Het publiek houdt zich eerst verscholen achter glas en onder regenschermen. De temperatuur ligt onder de tien graden, na een uur schuifelen in het startvak ben ik al nat voordat ik begin. De speaker meldt opgewekt dat er veel zuurstof in de lucht zit. Dat zal best, maar met name verbonden met waterstof in de verhouding 1:2.

Daar helpt maar een ding tegen. In de benen. Een tandje bijschakelen, grommend naar een hogere versnelling. Slippend in de bochten, soppend bij het inhalen. Een sproeiend spoor achterlatend van lauw zweet en koele miezer.

Binnen vijf kwartier is het achter de rug. Dan breekt ook de bewolking en begint de zon te schijnen. Stralend over de finish. Geen verbetering van het parcoursrecord (er zijn ambities en er zijn illusies), maar wel driekwart minuut van mijn PR afgepeesd. Super gelopen, en op naar het café waar de grote groep medesportievelingen, die ik via Twitter al in elektronische vorm ken, zich in vlees en bloed manifesteert. Weer nieuwe ontmoetingen. Ik ben nog wel nat achter m'n oren, maar dat is prima. Houden zo.

Terugblik

Na de terugvlucht landen ook de laatste indrukwekkende impressies in drukvorm.

Al dagen geleden gaf ik hier de exacte uitslag van de verkiezing, met alle aantallen per staat, lekkend vanuit het Democratische reclamebureau. Een werkelijkheid die nog wel gerealiseerd moest worden, en die zich alleen kon voltrekken indien de strijd als een quarter op z'n kant weergegeven bleef worden, om de benodigde laatste kiezers het finale zetje in de goede richting te geven.

En zo geschiedde. Mijn uitslagspoiler resulteerde gelukkig niet in een tijdlus met een voortijdig en onterecht feestje, nee, de overwinning werd tot de laatste stem bevochten. Feest bij de media, adverteerders en uiteindelijk de Obama-aanhangers. Waaronder wij, nuchtere, inhoudelijke, ontroerde Hollanders. Geweldig om mee te maken, prachtig om te herinneren.

Stemproblemen

En dat was dat. Geen gedoe over loshangende perforatieflapjes in het stembiljet deze keer, geen microverschillen die een hertelling vragen. Obama kan z'n klus afmaken, de fiscale klif omzeilen en de machtsoverdracht in Afganistan verzorgen. Lastig genoeg. En over vier jaar mag een ander het proberen.

Wilde vreugde in de kroeg gisteravond. De honderden aanwezigen vormen geen representatieve afspiegeling van de kiesverhouding, want bij elke melding van een door Obama gewonnen staat stijgt massaal gejuich op. Romneys victories leveren algemeen gejoel en gekreun. Al vijf kwartier na sluiting van de laatste stembureaus is de meerderheid bekend. Nu begint het feest pas echt.

Het stemmen ging dus soepel, alleen de stemmen werden schor. Om uit te leggen dat je met een club Hollanders vanachter je dijken tevoorschijn bent gekropen om hun curieuze kiesstelsel te observeren en te supporten kost wel wat inspaning. De landing van een schotel marsmannetjes is hier aannemelijker.

Op straat lijkt het inderdaad onrustig. Tientallen politievoertuigen blokkeren de kruisingen. Maar er zijn geen opstootjes. De massa feest op straat en viert de toekomst.

Canvas

De mensen in Florida staan langer in de rij om te stemmen dan de inwoners van New Jersey voor benzine. Het stembureau dichtbij het hotel hier in DC had vanmorgen al een rij mensen tot om de hoek van het blok. Maar er kan nog meer bij.

Het campagnehoofdkwartier van Obama zoekt op de dag van de stembusgang ondersteuning om de laatste zwevende, tegenstribbelende of vergeetachtige kiezers naar de stembus te krijgen. Wees voorzichtig met wat je vraagt. De medewerkers zien met verbijstering twee bussen Nederlandse vrijwilligers leeglopen voor hun deur. Na intern overleg worden we van stickers voorzien en in ploegjes naar woonwijken in Virginia gedirigeerd.

De huiskamer van een charmant ouder echtpaar in de jarendertig buitenwijk is omgebouwd tot actiecentrum. We krijgen handgemaakte chocoladekoekjes, instructies en een klembord met de adressen van geïdentificeerde doelen. Zo zwermen we met evangelische vastberadenheid uit over de straten.

Deurbellen en naamplaatjes vormen nog een gat in de markt hier. Op deuren kloppen geeft een sterke deurwaardersensatie. De meesten zijn niet thuis, of houden zich verscholen achter het bankstel. Maar gelukkig geen valse hond of een vadsige KKK-voorman in een gaatjeshemd (lichte allergie) met een afgezaagd jachtgeweer (zware allergie). Een dame die ik uiteindelijk aan de drempel krijg, bekijkt me meewarig en verzekert me dat ze al gestemd heeft. "Be safe, precious!", fleemt ze me na. Yes Ma'am. Als swing state Virginia vanavond met een handvol stemmen aan de Democraten toevalt, dan is dat the Dutch effect.

Thom Carothers is van Carnegie Endowement for International Peace, de oudste Amerikaanse denktank voor internationale samenwerking. Het eerste doel bij oprichting was om de oorlog de wereld uit te helpen, de volgende onderwerpen zouden zich vanzelf wel aandienen. Hij adviseert Obama over het Midden-Oosten, maar vanmiddag spreekt hij met ons.

Een deel van de uitdaging voor internationaal begrip komt uit eigen land, waar, in vergelijking met bijvoorbeeld Europa, een opvallend groot deel van de bevolking tegen modernisering is, en tegen invloed van de staat. Wel een bijzonder land, dat op magische wijze de grote stroom immigranten tot Amerikanen vormt, met de bijbehorende unieke en universele waarden. Een ander zorgpunt ligt in de onstuitbare onwikkeling van landen waar de inwoners zich willen opwerken naar de leefsituaties die ze op tv en internet zien. We knikken instemmend.

Via de beroemde begraafplaats van Arlington gaan we terug naar de stad. Tijd om de hartslag van de exit polls te gaan volgen in een gezellige kroeg. Het zal nog lang onrustig blijven in het oude centrum.

In de lobby

Macht verkrijg je door verkiezingen te winnen als president of congreslid. Of door achter de schermen aan de touwtjes te trekken als lobbyist, met sponsorgeld en argumenten. Private bijdragen zijn maximaal 2400 dollar, en openbaar, dus managers van bedrijven worden door politici gebeld waarom zij of hun partner nog geen bijdrage hebben gestort. Grotere bedragen moeten via een tussenliggende organisatie worden opgehaald.

"Did I answer your question or did I just talk?" We zijn bij Doug Pinkham, de baas van de public affairs coucil PAC, een door Eisenhouwer geïnstigeerde non-profitorganisatie die bedrijven en ngo's helpt hun belangen handig bij de wetmakers te behartigen door effectief gebruik van kennislobbyisten (die dingen weten) en netwerklobbyisten (die mensen kennen).

Het recht op lobbyen staat in de Amerikaanse grondwet. Burgers en bedrijven zijn er dol op; het congres krijgt 300.000.000 berichten per jaar. Vroeger werd de steun voor onderwerpen ingeschat door de postzakken met briefkaarten te wegen. Met e-mail en sociale media is de drempel laag en de spreiding breed. De grassrootslobbyist zaait een handje statements via Twitter, kweekt aanhang via Facebook en oogst de populaire thema's via de zich vermenigvuldigende likes en retweets.

Een andere trend naast volume en autonome verspreiding, is dat deze dagen niet alleen de meningen verschillen, maar ook de feiten. Voor elk standpunt is op internet of via de diverse nieuwsmedia wel een onderbouwing te vinden. Overkill aan tegenstrijdige rapporten is het gevolg. Kom daar maar eens uit als congreslid.

Als je al de kennis hebt, dan is tijd en geld wel een issue. Een succesvolle campagne om als afgevaardigde in het congres te komen kost minimaal 40 miljoen dollar. Eenmaal in functie gaat de helft van de tweejaars termijn op aan fundraising. Een erg korte tijd om succesvol te zijn. De staf draagt dus in de praktijk veel continuïteit en kennis. Senatoren hebben een termijn van zes jaar, die hebben meer kans om beleid uit te zetten en te laten slagen.

De geachte afgevaardigden moeten erg zichtbaar zijn om geld op te halen, en dat gaat steeds vaker door gedrag van polarisatie en obstructie te vertonen. Te opvallend zijn met tegendraads gedrag blijft niet handig, want het land komt er geen stap verder mee. Sommigen worden inmiddels wel door partijen en kiezers als complete mafkezen herkend, en zullen na de verkiezingen hun theevisites weer thuis mogen houden.

"I only do democrates", aldus Greg Pinelo, verantwoordelijk voor veel Democratische spotjes. De swing states, of battle ground areas, krijgen zo'n 60 Obamaspotjes per dag te verwerken. Zenders verkleinen hun nieuwsaanbod omdat ze zoveel verdienen aan de partijreclames. Ze zijn even gebaat bij het voorspiegelen van een nek-aan-nekrace, waarmee hun kanalen en websites het meeste bezoekers trekken. Het reclameteam gaat uit van een ruime zege voor Obama met 332 van de 538 kiesmannen. Optie B is een nipte overwinning. Optie C is onvoorstelbaar.

Onze derde gastheer vandaag is de Nederlandse ambassadeur. Na zijn welkom hebben we een diepgaande discussie met drie expats die nu op topplaatsen in en rond de overheid verkeren. Een frisse mix pro en contra Obama. Goede vragen uit het publiek.

Terug op locatie krijgen we nog de inzichten van John Podesta, ex Chief of Staff van het Witte Huis en nu denktankleider. Weer iemand met een directe lijn naar 's werelds #1. Daarna het diner, maar met zo'n vol hoofd hoeft het lichaam weinig extra.

Historie

"Frankenstorm" Sandy heeft Washington minder aangedaan dan New York. Het weersysteem is hier wel ontregeld, met veel lagere temperaturen en hardere wind dan normaal. Snijdend. Niet op gerekend, qua loopkleding. De NY marathon gaat overigens vandaag dus toch niet door. Een persoonlijk drama voor de deelnemers die getraind en gevlogen hebben. De in deze vergelijking passende term voor de bewoners wier huis en familie zijn weggevaagd heb ik even niet paraat.

Daar ga ik, bij 4°C in short en shirtje, voor een historisch rondje DC. In het achterhoofd de "I have a dream" speech die ML King hier voor een volgestroomde Mall deed, Dan Browns vrijmetselaarspuzzelboek en de slotscene van Planet of the Apes. Daarnaast de uitleg van de gidsen gisteren over Lincoln, Jefferson en de andere Founding Fathers van de huidige USA. Maar nu vooral denkend aan Rocky Balboa die zich terugtraint naar de top. Meer specifiek, om te beginnen naar de top van het Lincoln Memorial, door dagelijks alle trappen op te rennen. Been there, seen it, done it. Check. Photo opportunity.

Als wentelwiekend toefje slagroom op de historische taart komt tijdens het ronden van het Washington Monument, op vijftig meter hoogte de Marine One overvliegen. De presidentiële helikopter landt vervolgens vlakbij, op het gazon achter het Witte Huis. Ik neurie de Star Spangled Banner, recht m'n rug en beweeg me in looppas terug voor ontbijt en dagprogramma.

Op bezoek is David Hayes, staatssecretaris Binnenlandse Zaken onder Clinton en Obama. In vergelijking met Nederland is zijn binnenland behoorlijk uitgestrekt. Hij neemt uitgebreid de tijd om te praten over zijn beleid, waaronder een pittige discussie met o.a. Femke H over energietransitie, en de verkiezingen.

In de middag ga ik alleen op pad naar het Smithsonian Museum of American History om me wat verder onder te dompelen in de kortstondige geschiedenis van een supermacht die de focus ziet verglijden van de maan, naar de wereld, tot interne polarisatie. Complete relikwieën; de Huey uit Vietnam, stoomlocomotieven, elektrische auto's van een eeuw terug (energievraagstukken herhalen zichzelf), het halve lab van Edison. En leerzame achtergronden van de beginjaren van de VS. Daarna nog maar een bezoek aan het National Air and Space Museum, met tientallen echte vliegtuigen en ruimtevaartuigen. Big toys for the big boys.

Kilometers afgelegd vandaag, centimeters gesleten. Een flinke steak, een themafilmavond, en een gastoptreden door NOS-correspondent Eelco BvR later rol ik in bed. Vol programma. Vol geweldige verhalen.

Democratische republiek

Amerikanen zien de Democraat als iemand die stopt om je te helpen met het wisselen van je band, en er daarbij in slaagt om je auto in de fik te zetten. De Republikein daarentegen is een ervaren techneut, maar rijdt op weg naar z'n wilde brasfeestje toeterend aan je voorbij.

Voor ons Hollanders is een voorkeur van Obama boven Romney logisch. De Republiekeinen zijn xenofobe vooroorlogse verdwaasden, de Democraten alleen maar wat naïeve socialisten. Dat zijn 'ze' natuurlijk geen van beiden. De werkelijkheid levert altijd onhandige nuanceringen. Daar hebben de campagnes hier echter helemaal geen last van.

Ons bezoek aan het campagnehoofdkwartier van Romney mag een oefening in gepolijste nieuwsgierigheid heten. Weinig groepssympathie met de kandidaat, maar wel erg geïnteresseerd naar de aanpak. Met handenvol promomateriaal naar buiten komen. Maar ophangen? Dat zie ik nog niet gebeuren. Het Republikeinse team van veelal vrijwilligers is bleek van de lange dagen en overdoses koffie, maar ze blijven bellen en de deuren langs gaan. De zwevende en weifelende kiezers moeten worden gestrikt, met inmiddels wetenschappelijke analyses, databases en verregaande persoonsdetails. Microtargeting. Indrukwekkende inzet. En mogelijk voor niets, want er is geen tweede plaats.

's Avonds naar de voorstelling van de Capitol Steps in het Ronald Reagan Building. Paspoort mee en de metaaldetector door om binnen te komen. Gelukkig is het netwerk opener. Goede sketches en zang door oudmedewerkers van Capitol Hill. Parodiën als "Greece", de musical. Ook voor de buitenlandse krantenlezer prima te volgen.

Vannacht alweer een extra uur jetlag als hier de zomertijd afloopt. Pff. Lang weekend. Morgen voor het ontbijt de loopconditie(s) maar eens testen.

Vluchtgedrag

Reizen verruimt je blik. Maar vliegen is ingeblikt reizen. Vastgesnoerd. Ingeperkt. Het verandert je. De ziel reist te paard, en wat overvliegt is een kist vol zielloze zombies.
Het dreunen hypnotiseert. Het dreinen sublimeert. De audio-/videobesturing is ontworpen door een mensenhater. En het onregelmatige onderbreken van muziek en film door een krakende, keiharde, achttalige pitch voor het luchtwinkeltje levert vermoedelijk meer agressie op dan de invoering van het rookverbod.

Een blasé yup staat al een half uur te flirten met de hupse stewardess. Er is contact. Hij is uitermate beteuterd wanneer ze daarna net zo vrolijk met de andere passagiers omgaat. Met een geforceerd ongedwongen blik slentert ie terug naar z'n stoel.

Dat je geen honden mee mag nemen aan boord snap ik wel. Het is niet handig wanneer je dorstige en wat onbeschaafde viervoeter uit het toilet wil drinken, en dan doordat je per ongeluk op het knopje drukt met implosief geweld het luchtruim wordt ingezogen.

De yup heeft z'n plekje bij de keukenzone weer opgezocht. Hij babbelt met een nieuw doelwit. Straks wil hij wat kopen van het karretje van deze verkoopster, en gaat haar daarbij diep in de ogen kijken. Zo kansloos. Op de terugvlucht zal hij in slaap vallen tegen de schouder van een zwaarbehaarde tatoeagekoning, dromend van dartele dames. De dames dromen niet terug, maar de plaatjesbaas aait hem vol verwachting over z'n krullen.

Ik gaap. De klok vijf uur verzetten is een stevige verlenging van de dag. Genoeg gezeten, tijd voor het weekeinde. Waar blijft m'n paard?

Praat zacht en pak een grote stok

Mijn kapster bezoekt eind december haar nieuwe schoonfamilie in Venezuela. Al het hele jaar heeft ze het erover, met haar zachte g, rollende ogen en slingerende ingeweven haarmatjes. Haar oorspronkelijke ambitie om wat Spaans te leren, heeft ze inmiddels weer laten gaan. Te kort dag inmiddels, na al het uitstellen. "Ik ga gewoon heel hard praten", zo zegt ze, "Dan begrijpen ze me wel. Spanjaarden praten immers ook altijd heel hard." Dat wordt een onrustige Kerst, vermoed ik.

In Finland bestaat een gezelschapsspel waarbij de deelnemers met hun voorhoofd op een stok in de grond langdurig rondjes draaien, om dan geblinddoekt weg te mogen lopen. Dit lijkt me qua effect vergelijkbaar met de inname van een liter wodka, maar dan veel goedkoper. De hoofdpijn zal ook in lijn zijn. Waarschijnlijk zit ik het komend half jaar het grootste gedeelte van de week in München en Helsinki. Van onbetaalbare borrelglaasjes naar bier per emmer en weer terug. Ik neem voor de zekerheid maar een stok mee.

Het worden reistijden. De komende week zit ik in Washington. Geen Sandytoerisme, geen aanloop voor de NY marathon, maar met m'n neus op het verkiezingsspektakel, omlijst door historische bezoekjes en afspraken met hoofdrolspelers in de presidentscampagnes. Ik voel me in een swingende status. Des te mooier wordt telkens het thuiskomen.